Το θέμα της άμβλωσης έχει απασχολήσει πολύ την κοινωνία μας διότι τα ποσοστά της φαίνονται να είναι πολύ υψηλά. Τί ακριβώς όμως είναι η άμβλωση ή αλλιώς έκτρωση;
Είναι η διακοπή της κύησης, όταν ήδη είναι διαπιστωμένη η ύπαρξή της. Η άμβλωση συμβαίνει με διάφορες τεχνητές μεθόδους που έχουν παρατηρηθεί στην πορεία της ιστορίας. Οι ηθικές και νομικές πτυχές της άμβλωσης αποτελούν αντικείμενο έντονης συζήτησης σε πολλά μέρη του κόσμου. Το κύριο ζήτημα είναι κατά πόσο το έμβρυο μπορεί να χαρακτηριστεί ως άνθρωπος και ως εκ τούτου η έκτρωση ως ανθρωποκτονία. Ταυτόχρονα, τίθεται και το ζήτημα της αυτοδιάθεσης της εγκύου δηλαδή, το δικαίωμά της να διαθέτει το σώμα της όπως αυτή νομίζει.
Οι λόγοι που προβάλλονται, αλλά δε δικαιολογούν την ενέργεια αυτή είναι αρκετοί. Είναι πολλές οι φορές χρησιμοποιούν ως πρόφαση την ανετοιμότητα, δηλαδή η εγκυμοσύνη που τους προέκυψε δεν ήταν προγραμματισμένη. Αυτό είναι κυρίως ένα επιχείρημα που επικαλούνται κυρίως νεαρά άτομα τα οποία είτε έχουν συνάψει σχέση μεταξύ τους είτε όχι αλλά δεν είχαν συνδέσει ποτέ τον δεσμό τους με την γέννηση ενός μωρού. Ένας ακόμη λόγος είναι το πρόβλημα που παρουσιάζεται στο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον. Μία νέα και συγκεκριμένα ανύπαντρη κοπέλα φοβάται τόσο την αντίδραση των γονέων της όσο και την κατακραυγή της παραδοσιακής, σκεπτόμενης, στενής κοινωνίας που ζει. Σημαντική παράμετρο διακοπής της κύησης θεωρείται και η επαγγελματική σταδιοδρομία. Το πρόβλημα είναι πολύ έντονο στην σημερινή εποχή αφού όλο και περισσότεροι ανθρώποι δίνουν προτεραιότητα στα επαγγελματικά τους σχέδια και την κοινωνική τους ανέλιξη, αφήνοντας ως δευτερεύον θέμα την οικογένεια. Αυτός είναι άλλωστε ο λόγος που το μεγαλύτερο μέρος των νέων παντρεύεται σε προχωρημένη ηλικία σε σχέση με τους παλαιότερους χρόνους. Οπότε θεωρούν πως ένα παιδί θα δεσμεύσει και θα εμποδίσει την επαγγελματική τους επιτυχία.
Ως ένας ακόμη μη δικαιολογημένος λόγος που συχνά προβαίνουν οι γυναίκες είναι τα φεμινιστικά δικαιώματα. Οι φεμινίστριες διατείνονται ότι το σώμα τους ανήκει αποκλειστικά στις ίδιες οπότε το διαθέτουν όπως εκείνες θέλουν. Επομένως, για εκείνες η άμβλωση είναι καθαρά προσωπική τους απόφαση και την αντιλαμβάνονται σαν οποιαδήποτε άλλη ιατρική παρέμβαση. Έτσι μεταξύ των δικαιωμάτων της γυναίκας και των δικαιωμάτων του εμβρύου προηγούνται τα δικαιώματα της γυναίκας γιατί το έμβρυο δεν διαθέτει αυτονομία αλλά αποτελεί μέρος του γυναικείου σώματος. Ένα όμως από τα πιο συχνά επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται για την παρεμπόδιση της τεκνογονίας είναι η έλλειψη οικονομικών πόρων. Τίθεται σαφώς εντονότερα όταν το ζευγάρι αντιμετωπίζει άθλιες οικονομικές συνθήκες.
Αξίζει βέβαια να αναφερθούν και οι σπουδαίοι λόγοι που υπάρχουν και μπορούν να δικαιολογήσουν την διακοπή της κύησης. Αρχικά, όταν η ζωή της εγκυμονούσας βρίσκεται σε κίνδυνο, μία τέτοια ενέργεια, δικαιολογείται. Διότι, υπάρχουν περιπτώσεις που η συνέχιση μιας εγκυμοσύνης θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσης στην υγεία της γυναίκας ή ακόμη και τον θάνατό της. Επίσης, πολλές γυναίκες επιλέγουν ορθά την διακοπή της κύησης σε περιπτώσεις βιασμού ή αιμομιξίας. Είτε για λόγους συναισθηματικούς είτε εξαιτίας της φυσικής ανωμαλίας που θα αποκτήσει το παιδί. Τέλος, ο πρώιμος εντοπισμός γενετικών ανωμαλιών του βρέφους οδηγεί στην απόφαση αυτή αφού θα δημιουργούσε μεγάλα προβλήματα αρχικά στα ίδιο το παιδί.
Στην περίπτωση λοιπόν των εκτρώσεων επεμβαίνει η ηθική θέτοντας ερωτήματα για τα κίνητρα αυτής της πράξης. Άραγε η άμβλωση μπορεί να αποτελέσει ατομικό δικαίωμα; Το να συνεχιστεί ή να γίνει διακοπή της κύησης δεν εξαρτάται από τη γυναίκα που το κυοφορεί. Η κυοφορούσα έχει μόνο υποχρεώσεις και όχι δικαιώματα πάνω στη ζωή του εμβρύου. Τα δικαιώματα ανήκουν αποκλειστικά στο αδύναμο και ανυπεράσπιστο έμβρυο. Το επιχείρημα ή μάλλον η δικαιολογία ότι το σώμα ανήκει στη γυναίκα είναι από τη μια μεριά ορθό, γι αυτό όμως και η γυναίκα είναι υποχρεωμένη να το προστατεύει, πολύ περισσότερο όταν αυτό είναι και το στήριγμα μιας άλλης ζωής.
Ένα επίσης σημαντικό ηθικό ζήτημα που τίθεται είναι εάν επιτρέπεται η ζωή του εμβρύου να παρεμποδίζει την ευτυχία των γονιών. Οι υποστηρικτές την έκτρωσης επικαλούνται το δικαίωμα της ευτυχίας τόσο των γονέων όσο και των τέκνων. Οπότε στηρίζονται στην άποψη πως μια ανεπιθύμητη γέννηση, θα προκαλούσε δυστυχία και στις δυο πλευρές. Είναι ποικίλα τα ηθικά ερωτήματα που προκύπτουν και δεν είναι εύκολο να δοθούν αντικειμενικές απαντήσεις αφού ο κάθε άνθρωπος έχει μια διαφορετική και υποκειμενική άποψη πάνω σε αυτό το θέμα.
Από την άλλη στο ζήτημα της άμβλωσης σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η νομική πλευρά η οποία αναφέρεται στη διαδικασία και όχι στην πράξη. Η άμβλωση κατά τον νόμο δεν αντιμετωπίζεται ως έγκλημα εφόσον δεν έχουν συμπληρωθεί δώδεκα εβδομάδες στην κύηση, εφόσον έχουν διαπιστωθεί σοβαρές γενετικές ανωμαλίες στο έμβρυο ή κίνδυνος στην υγεία της μητέρας και σε περιπτώσεις βιασμού ή αιμομιξίας. Η νομική διάταξη τιμωρεί όχι μόνο την εγκυμονούσα αλλά και τον συνεργό-ιατρό αυτής της διακοπής.
Η έκτρωση δεν πρέπει να εφαρμόζεται ως μέθοδος αντισύλληψης και καλό είναι να μη φτάνουμε σε μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, αλλά να εφαρμόζουμε προφύλαξη και αποτελεσματική αντισύλληψη.
Συμπερασματικά, η γυναίκα, που επιλέγει να προχωρήσει σε μια έκτρωση, πρέπει να επιλέγει και να απευθύνεται σε γυναικολόγο που έχει την κατάλληλη εμπειρία αλλά και ευαισθησία για να χειριστεί την κατάσταση. Οφείλει επίσης να έχει "το γνώθι σε αυτό" ώστε να μην μετανιώσει ποτέ γι' αυτή της την πράξη και να μην λησμονεί πως από την στιγμή της γονιμοποίησης κάθε έμβρυο είναι ένας άνθρωπος που βρίσκεται σε αναπτυξιακό στάδιο οπότε με την διακοπή της κυήσεως διακόπτεται και αυτόματα μία ζωή….
Kέλλυ Σαουάχ-Μαραγκουδάκη
Θεολόγος-Κοινωνική Επιστήμονας
Υπ. Social Media Δυτ. Ελλάδος – Ιονίων Νήσων ΝΔ
