Οι προτάσεις της Κωνσταντινούπολης ως πιθανή λύση για τον πόλεμο στην Ουκρανία, παρά τις αντιφάσεις και τις διαφωνίες
Η Ρωσία και οι ΗΠΑ συμφωνούν ότι τα προσχέδια της Κωνσταντινούπολης, παρά την αρχική απόρριψη τους από την Ουκρανία, μπορεί να παραμείνουν το θεμέλιο για μια ενδεχόμενη ειρηνική διευθέτηση. Παρά τη διαφωνία της Ουκρανίας, η οποία είχε χαρακτηρίσει τα σχέδια ως μη αποδεκτά και είχε επιμείνει στην πλήρη κυριαρχία της και στην ένταξή της στο ΝΑΤΟ, οι δύο μεγάλες δυνάμεις θεωρούν ότι μια πιο συμβιβαστική προσέγγιση μπορεί να επιφέρει σταθερότητα στην περιοχή.
Η Μόσχα επιμένει ότι η αποδοχή της ουδετερότητας από την Ουκρανία είναι βασική προϋπόθεση για την εδραίωση της ειρήνης, ενώ οι ΗΠΑ φαίνεται να διατηρούν έναν πιο πρακτικό ρόλο, προσπαθώντας να συνδυάσουν τα συμφέροντα της Ουκρανίας με τις γεωπολιτικές ανάγκες της Δύσης. Η παρουσία των μεγάλων δυνάμεων, με εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, θα μπορούσε να εξασφαλίσει την μη επανεμφάνιση της σύγκρουσης.
Η συνεχής διαπραγμάτευση πάνω στο θέμα των εγγυήσεων ασφαλείας, με την έννοια του δικαιώματος βέτο που ζητά η Ρωσία, παραμένει ακανθώδης. Ωστόσο, οι επαναλαμβανόμενες συνομιλίες μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, καθώς και οι νέες διπλωματικές προσπάθειες, μπορεί να καταλήξουν σε μια συμφωνία που θα βάζει τέλος στην αντιπαράθεση και θα επαναφέρει την Ουκρανία σε μια πιο ουδέτερη θέση χωρίς την απειλή επέμβασης.
Η εμπλοκή των μεγάλων δυνάμεων στην επίλυση της ουκρανικής κρίσης συνεχίζει να εξελίσσεται, με την ελπίδα ότι η επιβολή νέων διεθνών συνθηκών και συμφωνιών μπορεί να διασφαλίσει την ειρηνική πορεία της περιοχής.
«Ήταν πολύ, πολύ, αυτό που μπορώ να χαρακτηρίσω πειστικές και ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, στο πλαίσιο αυτού που ονομάζεται συμφωνία πρωτοκόλλου της Κωνσταντινούπολης», δήλωσε τον περασμένο μήνα ο Στιβ Γουίτκοφ, ο Αμερικανός απεσταλμένος για τη Μέση Ανατολή. «Ήρθαμε πολύ, πολύ κοντά στο να υπογράψουμε κάτι και νομίζω ότι θα χρησιμοποιήσουμε αυτό το πλαίσιο ως οδηγό για να πετύχουμε μια ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας».
Ερωτηθείς για τη θέση της Ρωσίας για το προσχέδιο της Κωνσταντινούπολης, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε σήμερα σε δημοσιογράφους: «Στην Ουάσινγκτον, έχουμε ακούσει επίσης δηλώσεις ότι αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει βάση, σημείο εκκίνησης για διαπραγματεύσεις. Και, φυσικά, ο πρόεδρος (Βλαντίμιρ) Πούτιν δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις θα μπορούσαν να έχουν τις Συμφωνίες της Κωνσταντινούπολης ως αφετηρία».
Ο εκπρόσωπος του ουκρανικού υπουργείου Εξωτερικών Χεόρχι Τίχι δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι το Κίεβο δεν είχε λάβει προτάσεις από τις ΗΠΑ για να χρησιμοποιηθούν τα έγγραφα της Κωνσταντινούπολης ως βάση για τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι μέχρι και τον περασμένο Δεκέμβριο απέρριπτε την προσέγγιση της Κωνσταντινούπολης, χαρακτηρίζοντάς την τελεσίγραφο που απαιτεί την παράδοση της χώρας του.
Οι γοργές κινήσεις του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να διορθωθούν οι αμερικανικές σχέσεις με τη Ρωσία και να δοθεί ένα γρήγορο τέλος στον τριετή πόλεμο έχουν δημιουργήσει φόβους στο Κίεβο και μεταξύ των Ευρωπαίων συμμάχων του ότι τα συμφέροντα της Ουκρανίας μπορεί να θυσιαστούν.
Οι φόβοι αυτοί εντάθηκαν την περασμένη εβδομάδα, μετά την επίθεση του Τραμπ στον Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο και στη συνέχεια την παύση της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας και της παροχής πληροφοριών στο Κίεβο.
Μεταξύ άλλων σημείων διαφωνίας στις διαπραγματεύσεις του 2022 ήταν το αίτημα της Ρωσίας για μεγάλες περικοπές στο μέγεθος των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και στον αριθμό των τεθωρακισμένων, πυραύλων, πολεμικών αεροσκαφών και άλλου οπλισμού.
