Στον Νίκο Χιδίρογλου
Είστε υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τι σας ώθησε να δεχθείτε την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας;
Ανταποκρίθηκα στο κάλεσμα του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, κ. Κυριάκου Μητσοτάκη γιατί πιστεύω στην ανανέωση με νέα πρόσωπα και ενεργούς πολίτες. Άλλωστε, η Νέα Δημοκρατία είναι ο φυσικός μου χώρος, αφού είμαι μέλος της από το 1983 με ενεργή συμμετοχή και από τον Μάιο του 2018 είμαι πρόεδρος της τοπικής της Νέας Δημοκρατίας Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης. Πιστεύω ότι με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη η χώρα θα βγει από το αδιέξοδο και δεν θα απομονωθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού οι προτάσεις του είναι ρεαλιστικές, κοστολογημένες και θα δώσουν νέα πνοή στην χώρα μας. Ο Πρόεδρός μας με τιμά ιδιαίτερα με την εμπιστοσύνη που έδειξε στο πρόσωπό μου και εγώ θα προσπαθήσω να φανώ αντάξια. Το να αναδειχθούν τα προβλήματα της χώρας μας είναι ιδιαίτερα σημαντικό και αν με τιμήσουν οι πολίτες με την ψήφο τους, θα είμαι η φωνή τους στο Ευρωκοινοβούλιο. Θεωρώ ότι μετά την περίοδο της αμφισβήτησης και της περισυλλογής ήρθε η ώρα για μια νέα συμφωνία για την Ευρώπη και τους πολίτες της και επιθυμώ να λάβω μέρος σε αυτή την προσπάθεια εκπροσωπώντας όλους τους Έλληνες.
Η ευρωπαϊκή ιδέα δοκιμάζεται, καθώς, όπως τονίζεται από πολλούς, έχει δοθεί προτεραιότητα στο χρήμα και όχι στον άνθρωπο. Είναι έτσι; Αν όχι, τι είναι αυτό που οδηγεί πολλούς Ευρωπαίους σε ριζοσπαστικά πολιτικά μονοπάτια;
Η ιδέα της ενωμένης Ευρώπης ακολούθησε μια δύσκολη πορεία προς την ειρήνη και προς την σταθερότητα, αλλά δυστυχώς έχει ξεθωριάσει. Πιστεύαμε ότι είχαμε υπερβεί την αυταρχική σκέψη, στα πλαίσια της συνεργίας που ανέπτυξαν τα κράτη μεταξύ τους ξεπερνώντας τους εθνικιστικούς ανταγωνισμούς και δρομολογώντας νέες διεθνείς σχέσεις, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο οικονομική και κοινωνική πρόοδο. Όμως ο εθνικισμός και ο ευρωσκεπτικισμός βρίσκονται σε άνοδο σε πολλές περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελώντας «πηγή γοητείας» για πολλούς ανθρώπους. Αμφισβητείται πλέον η ΕΕ ως εγγυητής της ειρήνης, της ευημερίας, των δικαιωμάτων του ανθρώπου και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Αυτή η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης που λειτούργησε κατευναστικά για δεκαετίες προκειμένου να αποφευχθούν νέες συγκρούσεις, σε μια ήπειρο από την οποία ξεκίνησαν δυο παγκόσμιοι πόλεμοι, κινδυνεύει να διαρραγεί. Ο πόλεμος και η διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας, το σκληρό νομισματικό και δημοσιονομικό πλαίσιο που συνόδευσε την έλευση του ευρώ, η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 και ο εμφύλιος πόλεμος στην Συρία που προκάλεσε αυτή την άνευ προηγουμένου μεταναστευτική κρίση, έχουν επηρεάσει το εγχείρημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, οδηγώντας την ευρωπαϊκή ήπειρο σε επικίνδυνες ατραπούς. Πλέον, οι φωνές ανησυχίας πληθαίνουν και ασκείται δριμεία κριτική για τον τρόπο που η ΕΕ αντιμετώπισε την κρίση τα τελευταία χρόνια. Οι φωνές για έξοδο από την ΕΕ και το Brexit, έχουν δημιουργήσει τάσεις αποσυντονισμού και διάλυσης στην ΕΕ και θα πρέπει όλοι μαζί να προσπαθήσουμε να αντιστρέψουμε αυτό το κλίμα. Θα πρέπει η Ευρώπη να δείξει ξανά στους ανθρώπους ότι μπορεί να βρει απαντήσεις στα προβλήματά τους, ότι μπορεί να εγγυηθεί την πολιτική τάξη, την ασφάλεια και την ευημερία τους. Θεωρώ ότι η ΕΕ μπορεί να προσφέρει στις μελλοντικές γενιές προοπτική αν θυμηθεί το θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε, δηλαδή την αλληλεγγύη μεταξύ των μελών της.
Ζημίωσαν την ευρωπαϊκή ιδέα στη χώρα μας οι μνημονιακές πολιτικές; Και αν ναι, τι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα;
Ναι, φυσικά την ζημίωσαν. Ας μην ξεχνάμε ότι οι Έλληνες ήταν σε συντριπτικό ποσοστό, σε σχέση με τις άλλες χώρες, υπέρ της Ενωμένης Ευρώπης. Η οικονομική κρίση και το μνημόνιο επηρέασαν τα δεδομένα και συνέβαλλαν στην αλλαγή στάσεων έναντι της ΕΕ και η φιλοευρωπαϊκή στάση που ήταν κυρίαρχη τις τελευταίες δεκαετίες υποχώρησε. Οι Έλληνες πλέον θεωρούν ότι η ΕΕ δεν έδειξε την αλληλεγγύη και το σεβασμό που αποτελούσαν τις ιδρυτικές αρχές της και παρατηρούμε την ανάδειξη ενός ισχυρού ευρωσκεπτικισμού που αμφισβητεί την θέση της Ελλάδας την ΕΕ. Αυτή η σκέψη είναι απειλητική γιατί δεν αποτελεί απλώς μια διαφοροποίηση αλλά μια «επίθεση» στον σκληρό πυρήνα της ευρωπαϊκής ιδεολογίας που είναι η οικονομία. Όμως ας δούμε τι έχει κάνει η ΕΕ για την Ελλάδα. Τα τελευταία 35 χρόνια χορηγήθηκαν στην Ελλάδα περίπου 160 δις ευρώ, οι γνωστές ευρωπαϊκές επιδοτήσεις που αφορούσαν περίπου τα μισά, αγροτικές επιδοτήσεις και τα υπόλοιπα ΕΣΠΑ, ΚΠΣ και άλλα. Τα χρήματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν σε μεγάλα έργα, όπως η Αττική Οδός, η Εγνατία, η γέφυρα του Ρίου Αντιρρίου, το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, το Αττικό Μετρό, έργα υποδομών που σε διαφορετική περίπτωση θα είχαν γίνει με τους φόρους των Ελλήνων ή με δανεικά ή καθόλου. Οι μισοί ή και περισσότεροι νόμοι που ψηφίζονται στο Ελληνικό Κοινοβούλιο αφορούν συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και οδηγίες, που αφορούν το περιβάλλον και τόσα άλλα πράγματα. Να θυμηθούμε ότι η συμμετοχή μας στην ευρωζώνη έδωσε πρόσβαση σε προσιτό τραπεζικό δανεισμό για τις επιχειρήσεις και σε φθηνά στεγαστικά δάνεια για τους πολίτες. Θα μπορούσαμε επίσης να αναφέρουμε τα ανοικτά σύνορα χωρίς τελωνεία, τις μετακινήσεις χωρίς καν διαβατήριο. Τα παιδιά μας που σαν φοιτητές είχαν την ευκαιρία να σπουδάσουν και να αποκτήσουν εμπειρίες στις ευρωπαϊκές χώρες που ήταν χρήσιμες και άνοιξαν τους ορίζοντές τους. Ας αναλογιστούμε λοιπόν, αν και εμείς εκμεταλλευτήκαμε σωστά τις ευκαιρίες που μας δόθηκαν. Βέβαια, υπάρχουν σημαντικά μέτρα που αφορούν τις χώρες του Νότου που δεν έχουν ληφθεί ακόμη και η Ευρώπη θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα αίτια που δημιούργησαν την κρίση και να «ξαναδεί» την διαφορά των επιπέδων μεταξύ του κέντρου και της περιφέρειας της ΕΕ για να μην τεθεί σε κίνδυνο η ενότητα της ευρωζώνης.
Ποιες θα είναι κατά τη γνώμη σας οι επιπτώσεις του Brexit;
Το Brexit είναι ένα σήμα κινδύνου για την ευρωπαϊκή πορεία και ολοκλήρωση που θα πρέπει να αξιολογηθεί αν δεν θέλουμε να υπάρξει συνέχεια. Οι επιπτώσεις του πρέπει να αναλυθούν σε σχέση με τις ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, της Τουρκίας και αλλού. Αναμφίβολα, η πρώτη σημαντική επίπτωση είναι η εξωτερική πολιτική και των δύο πλευρών, με την Βρετανία να θίγεται περισσότερο αφού θα χάσει μεγάλο μέρος της διαπραγματευτικής της ικανότητας, θα περιοριστεί η οικονομία της και θα πληγεί η εμπορική της δύναμη. Θα χάσει τους Ευρωπαίους συμμάχους της και δεν θα συμμετέχει στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών πολιτικών, κάτι που παρά την έξοδό της από την ΕΕ την αφορά. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι επιπτώσεις θα είναι πιο περιορισμένες αν και απειλείται η ενότητά της και ανατρέπεται η ισορροπία δυνάμεων που υπήρχε εντός της. Οικονομικά, η έλλειψη της βρετανικής συνδρομής σίγουρα πλήττει τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Όσον αφορά την χώρα μας, η Ελλάδα μπορεί να βρεθεί ευνοημένη ή και αποδυναμωμένη όταν θα ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για την έξοδο της Βρετανίας, όμως αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να το ελέγξει. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι το Brexitέφερε στην επιφάνεια προβλήματα και αδυναμίες της ΕΕ που η αντιμετώπισή τους ήταν αδύναμη ή αναποτελεσματική. Το γεγονός ότι δεν προκλήθηκε ντόμινο διασπαστικών εξελίξεων, δίνει τον χρόνο να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα και να υπάρξουν προσπάθειες βελτίωσης.
Υπηρετείτε αυτόν τον καιρό στο Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, όπου ασχολείστε με θέματα πειθαρχικού δικαίου και έχετε περάσει και από το χώρο της Υγείας, 25 χρόνια. Δεδομένου ότι γνωρίζετε καλά την δημόσια διοίκηση: πως μπορεί να βοηθηθεί σε θέματα μεταρρύθμισης από την Ευρωπαϊκή Ένωση;
Η ανασυγκρότηση της Δημόσιας Διοίκησης αποτελεί ένα διαχρονικό κοινωνικό αίτημα. Έγιναν πολλές προσπάθειες στο παρελθόν, αλλά και πολλά λάθη. Υπήρχε αδυναμία σχεδιασμού και εφαρμογής των δημόσιων πολιτικών, έλλειψη συντονισμού, ανεπαρκής αξιοποίηση και ανορθολογική κατανομή του ανθρώπινου δυναμικού. Η πολυνομία και η πολυπλοκότητα των κανονιστικών κειμένων και ρυθμίσεων δημιουργούσαν προβλήματα κατανόησης συμμόρφωσης και ασφάλειας Δικαίου τόσο στους πολίτες και στις επιχειρήσεις όσο και στην ίδια την δημόσια διοίκηση. Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση και η παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο κάτι που δυσκολεύει τις συναλλαγές των πολιτών. Η αλήθεια είναι ότι λόγω του μνημονίου υπήρξε τεχνική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να υλοποιηθούν μεταρρυθμιστικές δράσεις και συγκεκριμένα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Υποστήριξη των Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (European Commission’s Structural Reform Support Service - S.R.S.S.) Η S.R.S.S. ανέθεσε στην Expertise France την παροχή της τεχνικής βοήθειας στον τομέα των διοικητικών μεταρρυθμίσεων και η χώρα μας συνεργάστηκε με την Γαλλία για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης. Έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε για να εκσυγχρονιστεί το δημόσιο, αλλά θεωρώ ότι το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας σε συνδυασμό με την βοήθεια από την ΕΕ είναι σε μια σωστή κατεύθυνση.
Οι προκλήσεις είναι πολλές για την Ευρώπη: μεταξύ άλλων, οι δασμολογικές διαφορές με τις ΗΠΑ, το θέμα του ευρωπαϊκού στρατού αλλά και το εσωτερικό μέτωπο με αφορμή τα θέματα που δημιουργεί η μετανάστευση προς τη Γηραιά Ήπειρο. Είστε αισιόδοξη για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Από τον Ιούλιο του 2018 έχουν γίνει πολλές συζητήσεις για τις δασμολογικές διαφορές με τις ΗΠΑ και οι προτάσεις για πιθανές συμφωνίες που έχουν υποβληθεί είναι δύο: η μια εστιάζει στην κατάργηση των δασμών για τα βιομηχανικά προϊόντα, με εξαίρεση τα γεωργικά και η δεύτερη, αφορά την αξιολόγηση της συμμόρφωσης, η οποία θα συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της άρσης των μη δασμολογικών φραγμών, καθιστώντας ευκολότερο για τις επιχειρήσεις να αποδείξουν ότι τα προϊόντα τους πληρούν τις τεχνικές απαιτήσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Θα δούμε πως θα εξελιχθούν. Η μετανάστευση δεν είναι κάτι καινούργιο στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, δε, αποτελούσε πάντα πόλο έλξης μεταναστών λόγω των πολέμων και των συνθηκών διαβίωσης στις χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής και ήταν καθήκον της να προστατεύει αυτούς που ζητούσαν άσυλο για να αποφύγουν διωγμούς ή σοβαρή κακοποίηση, καθώς και την πείνα. Βέβαια, η μετανάστευση είναι ευκαιρία και πρόκληση και για την ίδια την ΕΕ αφού ο πληθυσμός της γηράσκει και με τους νόμιμους μετανάστες καλύπτει τις ελλείψεις της σε εργατικό δυναμικό. Το μεγάλο θέμα ήταν και είναι η παράνομη μετανάστευση και το πλήθος των μεταναστευτικών ροών μετά τους πολέμους στο Αφγανιστάν και την Συρία, που έχει δημιουργήσει μια εσωστρέφεια που υποδαυλίζει τον ακραίο εθνικισμό. Όσον αφορά έναν πραγματικό ευρωπαϊκό στρατό, αυτό είναι ένα θέμα που συζητείται για πολλά χρόνια, αλλά πώς θα οργανωθεί; Απουσιάζει η νομιμοποίηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να διαχειρίζεται θέματα πολέμου, άρα σε ποιον θα είναι υπόλογος ένας ευρωπαϊκός στρατός; Είναι ένα θέμα προς συζήτηση. Θέλω να είμαι αισιόδοξη για το μέλλον της ΕΕ. Πιστεύω ότι μέσα από διάλογο, ανταλλαγή απόψεων, αλληλοκατανόηση και αλληλεγγύη θα συνθέσουμε τις απόψεις όλων των κρατών - μελών και θα βρούμε την κοινή συνισταμένη, γιατί αυτό τελικά είναι και το μεγαλείο των ευρωπαϊκών κρατών που οδήγησε στην Ενωμένη Ευρώπη.
