Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Κατά της εφαρμογής του συστήματος της απλής αναλογικής στις Αυτοδιοικητικές Εκλογές της 14ης Οκτωβρίου 2019 τάσσονται τόσο οι δήμαρχοι, όσο και οι Περιφερειάρχες.
Η εισαγωγή της απλής αναλογικής, δηλαδή η εκλογή δημάρχων και περιφερειαρχών με βάση τα αποτελέσματα του α΄ γύρου –χωρίς να υπάρχει β΄γύρος- θα αποτελεί διάταξη στο πλαίσιο νομοσχεδίου το οποίο θα φέρει το αμέσως επόμενο διάστημα σε διαβούλευση το Υπουργείο Εσωτερικών.
Στόχος του ΥΠΕΣ είναι να ισχύσει η απλή αναλογική από τις ερχόμενες εκλογές στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ). Κάτι τέτοιο, ντε φάκτο οδηγεί σε συνεργασίες μεταξύ δημοτικών παρατάξεων δεδομένου ελάχιστοι Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες θα μπορούν να κατακτούν τα 50%+1 από τον α΄ γύρο των εκλογών.
Οι εκλογές στους ΟΤΑ –βάσει διάταξης που θα προβλέπει το ίδιο ν/σ- θα μεταφερθούν για τη δεύτερη Κυριακή του Οκτωβρίου, δηλαδή την 13η του ίδιου μήνα.
Ωστόσο, τόσο η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), όσο και η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) τάχθηκαν ενάντια στην απλή αναλογική.
Στην ομιλία του, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γιώργος Πατούλης τόνισε πως "για την Αυτοδιοίκηση είναι κόκκινη γραμμή η αλλαγή του εκλογικού συστήματος. Δεν θα δεχθούμε την εφαρμογή μιας απλής αναλογικής που θα οδηγήσει σε ακυβερνησία τους Δήμους".
Ο ίδιος επισήμανε πως "αν εφαρμοστεί η απλή αναλογική οι Δήμοι από την επόμενη κιόλας μέρα των εκλογών θα οδηγηθούν σε ακυβερνησία και στη συνέχεια θα έρθει το Κράτος να δώσει τη λύση που επιθυμεί, που δεν είναι άλλη από το να υποκαταστήσει τις αποδυναμωμένες αιρετές Διοικήσεις των Δήμων, από τους διορισμένους εκτελεστικούς γραμματείς. Μάλιστα αυτό θα παρουσιαστεί από την κυβέρνηση ως δικλείδα ασφαλείας στο αδιέξοδο που θα δημιουργηθεί από την αδυναμία διοίκησης των Δήμων.
Η κυβέρνηση ούτε να το σκεφτεί να φέρει με νόμο, μια απλή αναλογική που θα καπελώνει τους αιρετούς από διορισμένους κρατικούς υπαλλήλους. Θα μας βρει όχι απλά απέναντι, αλλά η αντίδραση, έχοντας στο πλευρό μας τις τοπικές κοινωνίες θα είναι σφοδρή.
Πίσω από τις αγαθές εξαγγελίες περί ανόθευτης έκφρασης της λαϊκής βούλησης, ανοίγουν διάπλατα οι πόρτες για την είσοδο στα δημοτικά μας συμβούλια των δυνάμεων των άκρων", τόνισε.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ, Κώστας Αγοραστός, δήλωσε πως το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΝΠΕ είναι αντίθετο στην απλή αναλογική. "Συναίνεση με το στανιό δεν γίνεται, η απλή αναλογική στους ΟΤΑ θα οδηγήσει σε "εγκλωβισμένη ακυβερνησία", τόνισε. Και συμπλήρωσε πως "η αλλαγή μόνο του εκλογικού συστήματος στην Αυτοδιοίκηση δεν είναι ούτε μεταρρύθμιση και πολύ περισσότερο δεν είναι η μεταρρύθμιση που έχουν ανάγκη η Αυτοδιοίκηση, η ελληνική κοινωνία και η χώρα".
Από την πλευρά του, ο αρμόδιος για τους Δήμους, Υπουργός Εσωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης δήλωσε από το βήμα του Συνεδρίου της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ πως "σε καμιά περίπτωση δεν θα υπάρξει κανενός είδους αιφνιδιασμός. Και διαβούλευση θα υπάρξει στην τελική φάση και θα αξιοποιήσουμε τα συμπεράσματα από τον πολύμορφο διάλογο που έχει προηγηθεί. Η ανάγκη είναι να απαντήσουμε με ουσία. Την τελική ευθύνη όμως την έχει η Κυβέρνηση".
Αυτό αντέτεινε ο υπουργός Εσωτερικών Π. Σκουρλέτης στις αιτιάσεις που έχει δεχτεί το τελευταίο διάστημα από την πλευρά της Αυτοδιοίκησης, η οποία τον κατηγορεί πως δεν έχει δώσει ακόμη προς διαβούλευση το περιεχόμενο του νομοσχεδίου για τη μεταρρύθμιση στην Αυτοδιοίκηση, ζητώντας να υπάρξει διαβούλευση δύο μηνών, πριν την κατάθεσή του προς ψήφιση στη Βουλή.
Παρουσιάζοντας επιγραμματικά τις επερχόμενες αλλαγές στους ΟΤΑ με την επωνυμία "Κλεισθένης Ι" (το δεύτερο μέρος θα καταρτιστεί μετά τη συνταγματική αναθεώρηση), ο κ. Σκουρλέτης ανέφερε ότι:
· Αποσυσχετίζονται από τις ευρωεκλογές οι αυτοδιοικητικές εκλογές, οι οποίες θα διενεργηθούν τη δεύτερη Κυριακή του Οκτωβρίου 2019 .Οι νέες περιφερειακές και δημοτικές αρχές θα αναλαμβάνουν καθήκοντα από την 1η Ιανουαρίου, όπως συνέβαινε πριν την εφαρμογή του "Καλλικράτη".
· Ως εκλογικό σύστημα καθιερώνεται η απλή αναλογική, που, όπως υπενθύμισε, μέχρι πρόσφατα αποτελούσε και θέση της ΚΕΔΕ και όπως συμβαίνει σε όλες τις άλλες χώρες της Ευρώπης με τις διάφορες εκδοχές του εκλογικού συστήματος. Οι αντιπεριφερειάρχες και αντιδήμαρχοι θα ορίζονται από όλες τις παρατάξεις που θα συναποτελούν τις περιφερειακές και δημοτικές Αρχές, αντίστοιχα.
· Καθιερώνεται ενιαίο ψηφοδέλτιο για δημοτικές κοινότητες κάτω των 500 κατοίκων
· Ενεργοποιούνται τα τοπικά δημοψηφίσματα και η λευκή ψήφος.
· Παρέχεται η δυνατότητα στους ΟΤΑ να συστήσουν και να συμμετάσχουν σε εταιρείες ειδικού σκοπού στον τομέα της κοινής ωφέλειας. Ενδεικτικά ο υπουργός ανέφερε ότι θα μπορούν οι μητροπολιτικοί δήμοι της Θεσσαλονίκης να συμμετάσχουν στο ΔΣ της ΕΥΑΘ.
· Συστήνεται διαρκής επιτροπή σε διυπουργικό επίπεδο με τη συμμετοχή της ΕΝΠΕ και της ΚΕΔΕ, με αντικείμενο την εξέταση των υπό κατάρτιση νομοσχεδίων στο θέμα της επικάλυψης αρμοδιοτήτων.
· Θεσμοθετείται επιτροπή για την αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων μεταξύ των δήμων και των περιφερειών.
· Θεσπίζεται ο Ελεγκτής Νομιμότητας, ο οποίος θα είναι μία αποκεντρωμένη υπηρεσία του υπουργείου Εσωτερικών και θα συγκροτείται από νομικούς".