Του Κωνσταντίνου Δέδε*
Η αυθαίρετη δόμηση
είναι µια απ' τις µμεγαλύτερες παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας. Έχει µμακρόχρονο
παρελθόν, ένοχο παρόν και αν δε δράσουμε άμεσα δυσοίωνο µμέλλον. Για να
αντιµετωπιστεί το φαινόµενο χρειάζεται να αναλύσουµε σε βάθος τις ρίζες του, να
αντιληφθούµε πλήρως τις συνέπειες που έχει στην κοινωνία και να προτείνουµε
λύσεις ουσιαστικές και ρεαλιστικές. Χρειάζεται όµως επιπλέον και µια κοινή
δράση εκ μέρους του πολιτικού κόσµου.
Σύµφωνα µε το άρθρο 22 του ΓΟΚ, αυθαίρετη
είναι κάθε κατασκευή η οποία εκτελείται: Α) Χωρίς νόµιµη άδεια. Β) Με υπέρβαση
της νόµιµης άδειας. Γ) Με άδεια η οποία ανακλήθηκε. ∆) Κατά παράβαση των
πολεοδοµικών διατάξεων. Ε) Αυθαίρετη είναι επίσης κάθε αλλαγή χρήσης του
κτιρίου ή τµήµατος αυτού. Η διαπίστωση της αυθαίρετης κατασκευής µπορεί να
γίνει οποτεδήποτε, ακόµα και µετά την αποπεράτωσή της. Ακόµα και η χρήση (ή
λειτουργία της) δεν εµποδίζουν την επιβολή των συνεπειών.
Τέσσερις είναι οι βασικότερες αιτίες της
αυθαίρετης δόµησης: 1) Έλλειµµα Χωροταξικού Σχεδιασµού. 2) Αδυναµία ελέγχου από
την κεντρική διοίκηση 3)Έλλειψη πολιτικής βούλησης για την προστασία του
περιβάλλοντος.
Παρά τις προσπάθειες νομοθετικής επίλυσης της
αυθαίρετης δόμησης, η πληµµελής παρακολούθηση της εφαρµογής της νομοθεσίας
οδήγησε σε ασυδοσία και τέλμα του πολεοδομικού σχεδιασμού.
Ας εστιάσουμε την προσοχή μας στην περίπτωση
των εργατικών κατοικιών του οικισμού “Γρηγόρης Λαμπράκης” κατασκευής Ο.Ε.Κ.
Το πρόβλημα ξεκίνησε όταν ο εκεί Σύλλογος
ζήτησε από την Πολεοδομία να ελέγξει καμινάδες που περνούσαν μέσα από
κρεβατοκάμαρες και λοιπές τέτοιου είδους αστοχίες στην κατασκευή των εργατικών
πολυκατοικιών από τον ΟΕΚ.
Η Πολεοδομία όμως στον έλεγχό της ανακάλυψε
πληθώρα παραβάσεων για τις οποίες - αν και επιβεβαιωμένα οφείλονταν στον
κατασκευαστή ΟΕΚ – καλούνταν οι σημερινοί ιδιοκτήτες να καταβάλουν υπέρογκα
πρόστιμα.
Ο
ΟΕΚ έφτιαξε τις πολυκατοικίες, οι κατοικίες δόθηκαν στους δικαιούχους και
σημερινούς ιδιοκτήτες με κλήρωση, η πολεοδομία βρήκε παραβάσεις που είχαν γίνει
από τον ΟΕΚ και καταλόγισε πρόστιμα εκατοντάδων χιλιάδων στους σημερινούς
ιδιοκτήτες. Σημειωτέον ότι ο ΟΕΚ ανήκει στους οργανισμούς του
Δημοσίου που έχουν διαλυθεί. Το θέμα απασχόλησε δύο φορές το Δημοτικό Συμβούλιο
με τελευταία τη συνεδρίαση της 23 Ιουλίου στην οποία ομόφωνα αποδέχτηκε την εισήγηση του Δημάρχου να κατατεθεί πρόταση στην Βουλή και μάλιστα στην αρμόδια για
το Νόμο περί αυθαιρέτων νομοπαρασκευαστική επιτροπή, περί τροποποίησης που να
λύνει το πρόβλημα.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε
τότε, ο κάθε δικαιούχος θα ήταν υποχρεωμένος να πληρώσει το “σχετικό παράβολο”
ύψους 500, 1000 ή 2000 ευρώ ανάλογα με το εμβαδόν του διαμερίσματος με την
υπόγεια αποθήκη του και το εάν αυτό αποτελούσε κύρια και μοναδική κατοικία, ως
ποινή για την αυθαίρετη κατασκευή του διαμερίσματός του από οργανισμό του
Ελληνικού Δημοσίου!!! Αξίζει να αναφερθεί, ότι οι δικαιούχοι αγνοούσαν την
αυθαιρεσία, καθότι στον συμβολαιογράφο είχαν κατατεθεί σχέδια των πολυκατοικιών
όπως ακριβώς είχαν υλοποιηθεί.
Οι ευλόγως έντονες διαμαρτυρίες του
συλλόγου και των δικαιούχων, η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Παλλήνης για
τακτοποίηση των εν λόγω αυθαιρεσιών ατελώς και η κινητοποίηση των τοπικών
βουλευτών απέσπασαν την δέσμευση του αρμόδιου υφυπουργού, ότι στην δυσμενέστερη
εκδοχή θα επιβάλλετο μόνο το ελάχιστο παράβολο των 500 ευρώ για την τακτοποίηση
του συνόλου των κτιρίων, όπως ανακοινώθηκε από τον Δήμαρχο στη μεγάλη
συγκέντρωση των κατοίκων του οικισμού.
Αντί αυτού ο δημοσιευμένος
ν.4178/2013 στο ΦΕΚ 174Α/8-8-2013 παρέμεινε ως είχε η διατύπωση της παραγράφου
15α του άρθρου 23 ως πρώτο εδάφιο και προστέθηκε δεύτερο εδάφιο ως εξής: “H
αίτηση υπαγωγής δύναται να υποβληθεί είτε ανά αυτοτελή ιδιοκτησία είτε για το
σύνολο των κτιρίων, σύμφωνα με την οικοδομική άδεια.”
Επειδή το
“σχετικό παράβολο” κυμαίνεται από 500 έως 10000 ευρώ σύμφωνα με την παράγραφο
10 του άρθρου 11 του εν λόγω νόμου, ανάλογα με το εμβαδόν της αυθαίρετης
κατασκευής και επειδή το πιστοποιημένο από την Υπηρεσία Δόμησης εμβαδόν των
αυθαιρέτων κατασκευών “για το σύνολο των κτιρίων” είναι μεγαλύτερο των 5000
τετρ. μέτρων, ο νόμος υποχρεώνει τους δικαιούχους να συγκεντρώσουν το ποσόν των
10000 ευρώ ως παράβολο για την τακτοποίηση αυθαιρεσιών του δημοσίου
οργανισμού!!!
Για την
επίλυση του προαναφερθέντος ζητήματος, το οποίο ακόμη και σήμερα παραμένει
ανεπίλυτο, κατατέθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο Παλλήνης στις 27-9-2016 εκτός ημερήσιας
διάταξης, ΠΡΟΤΑΣΗ – ΕΙΣΗΓΗΣΗ για τροποποίηση του υπό
κατάρτιση (και σε δημόσια διαβούλευση) Σχεδίου Νόμου για την Αυθαίρετη Δόμηση,
ώστε να συμπεριληφθεί σχετική ρύθμιση η οποία να προβλέπει την μη καταβολή του
σχετικού παραβόλου τακτοποίησης από τους συγκεκριμένους δικαιούχους επειδή δεν
φέρουν ευθύνη στο στάδιο κατασκευής.
Η εν λόγω προτεινόμενη
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ – ΠΡΟΣΘΗΚΗ ψηφίστηκε ομόφωνα από το Δημοτικό Συμβούλιο και θα
υποβληθεί στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθώς και στους Βουλευτές
όλων των Κομμάτων.
Συμπερασματικά, καθίσταται σαφές ότι
απαιτείται ένας νέος χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασµός, µε στόχο την προσαρμογή
του δηµόσιου και ιδιωτικού χώρου σε µια νέα ισορροπία: οικονοµική, οικολογική,
κοινωνική και αισθητική. Πάγιος στόχος αποτελεί η αποτροπή της υποβάθµισης του
δοµηµένου περιβάλλοντος και η απόρριψη πρόχειρων «εισπρακτικών» νόµων.
Οι Σοβιετικοί πάντα έλεγαν ότι οι
Βουλευτές πρέπει να είναι υπηρέτες του λαού.
*Δικηγόρος
– Μέλος του Τομέα Ανάπτυξης της ΝΔ
